Od 6 września będzie można złożyć skargę na brak dostępności placówek publicznych dla osób z niepełnosprawnościami. Nie chodzi o to, żeby karać instytucje, ale dać osobom z niepełnosprawnościami szansę na normalne życie - powiedziała w czwartek wiceszefowa MFiPR Małgorzata Jarosińska-Jedynak.
Odnosząc się do nowych przepisów, wiceminister funduszy i polityki regionalnej Małgorzata Jarosińska-Jedynak oceniła, że oblicze kraju zmienia się pod kątem usuwania barier architektonicznych, cyfrowych i mentalnych. Przypomniała, że od poniedziałku każdy podmiot publiczny będzie musiał być dostępny dla osób o szczególnych potrzebach.
"Od poniedziałku każdy z nas będzie mógł złożyć wniosek o zapewnienie dostępności, a osoby z niepełnosprawnością będą mogły dochodzić swojego roszczenia przez złożenie skargi na brak dostępności. Nie chodzi o to, żeby karać instytucje publiczne, że nie są dostępne, ale chodzi o to, żeby pokazać im, jakie mają bariery, co muszą naprawić oraz żeby dać szansę osobom z niepełnosprawnościami na normalne życie" - powiedziała Jarosińska-Jedynak.
Według pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych Pawła Wdówika, "ustawa o zapewnieniu dostępności pokazuje, że jesteśmy takimi samymi ludźmi, nasze prawa się liczą". "Mechanizm skargowy jest narzędziem, które daje osobom z niepełnosprawnościami skuteczną metodę egzekwowania swoich praw. Myślę, że to spowoduje radykalną zmianę myślenia" - zaznaczył.
Wdówik wskazał, że nowe przepisy dają też szansę samorządom na pokazanie zaangażowania i troski wobec osób z niepełnosprawnościami, które - jego zdaniem - funkcjonują na granicy wykluczenia. "Ta ustawa jest przejawem troski i gwarantowania prawa do niezależnego życia" - stwierdził.
Z kolei prezes zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Krzysztof Michałkiewicz podkreślił, że istotnym elementem jest postępowanie skargowe na brak dostępności podmiotów publicznych lub wniosek o zapewnienie dostępności.
"Proces dostępności wprowadza obowiązek dla podmiotów publicznych regulacje, które wprowadzają możliwość złożenia wniosku o dostępność w takich miejscach, jak urzędy powiatowe, wojewódzkie czy marszałkowskie, wszystkich jednostek im podległych - szpitali, szkół, ośrodków kultury, bibliotek. Liczymy na to, że faktycznie tych podmiotów będzie bardzo dużo. Umożliwienie funkcjonowania takim osobom wymusi szereg działań i uczynią Polskę krajem przyjaznym dla wszystkich" - powiedział prezes PFRON.
Michałkiewicz zapowiedział, że PFRON będzie organizował proces skargowy w oddziałach wojewódzkich.
Skargi na brak dostępności placówek publicznych można złożyć m.in. pod adresem: gov.pl.
Uchwalona w 2019 r. ustawa o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami zobowiązuje podmioty publiczne do zapewnia dostępności architektonicznej, cyfrowej i informacyjno-komunikacyjnej osobom ze szczególnymi potrzebami. W praktyce oznacza konieczność montażu pochylni i ramp dojazdowych, zainstalowania specjalnego oznakowania, instalacji sprzętu lub urządzeń ułatwiających poruszanie się lub komunikację, w szczególności dla osób na wózkach, osób głuchych, osób niewidomych.
PFRON zaznacza, że jedną z najważniejszych zmian w przepisach, a jednocześnie istotnym instrumentem regulującym zapisy ustawy, jest możliwość zgłoszenia skargi na brak dostępności placówek publicznych. Zgodnie z nowymi przepisami Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych będzie egzekwować działania na rzecz dostępności. Brak realizacji decyzji będzie skutkował nałożeniem na dany podmiot kary spieniężanej. Pozyskane środki pieniężne zostaną przekazane na nowo powstały Fundusz Dostępności.
Z kolei w indywidualnych przypadkach podmiot publiczny będzie mógł zapewnić dostęp alternatywny, polegający w szczególności na zapewnieniu osobie ze szczególnymi potrzebami wsparcia asystenta. (PAP)
Iwona Pałczyńska
